Dwór w Laskowej, o architekturze w stylu barokowym, został zbudowany w 1677 r. przez ówczesnych właścicieli wsi – rodzinę Laskowskich. Potem wielokrotnie zmieniał właściciela i pełnioną funkcję. Od 1992 r. należy do rodziny Michałowskich. Jest to obiekt parterowy pokryty gontowym, wysokim dachem w typie krakowskim. Warto zwrócić uwagę na strop nad dawną kaplicą, podzielony dekoracją stiukową, a pola stropu wypełnione są polichromią o motywach figuralnych, roślinnych i geometrycznych. Środkową część zajmuje malowany na płótnie obraz Chrystusa Błogosławiącego, a narożniki popiersia Ewangelistów.
Kościół w Łososinie Górnej pochodzi z 1778 r. Przy budowie wykorzystano elementy z istniejącej wcześniej świątyni późnogotyckiej. Budowla została wzniesiona w konstrukcji zrębowej. W 1891 r. do prezbiterium dobudowano dwie kaplice. Rokokowy wystrój i wyposażenie wnętrza pochodzą głównie z XVIII w., z polichromią figuralno - ornamentalną z XIX w. Ołtarz główny zdobią obrazy Matki Boskiej z Dzieciątkiem w typie Śnieżnej i Wszystkich Świętych. Ponadto w środku kościoła znajdują się: kamienna chrzcielnica gotycka z XV w. oraz neorokokowa ambona z XIX w.
Świątynia została wybudowana w latach 1910 –1918 jako wotum na 100. Rocznicę Konstytucji 3 maja, Kościół jest secesyjną, murowaną, trójnawową bazyliką wzniesioną w polskim stylu narodowym o ścianach zewnętrznych wyłożonych kamieniem. Wysoka wieża przy fasadzie zwieńczona jest neobarokowym hełmem. U szczytu fasady znajduje się rzeźba Ukrzyżowania, a poniżej niej polski orzeł i daty 1791–1891. W ołtarzu głównym znajduje się rzeźba Matki Boskiej Bolesnej, wykonana z drewna lipowego, pochodząca z XIV wieku, cenna jest też drewniana późnogotycka chrzcielnica z 1527.
Dwór w Limanowej powstać miał w końcu XVIII wieku, na miejscu starszego, wymienianego w inwentarzach. Budowla o cechach barokowych przetrwała do XIX wieku, kiedy została gruntownie przebudowana i powiększona przez Antoniego Józefa Marsa. Dobudowano wówczas skrzydła od strony wschodniej i zachodniej, przebudowano portyk.
Dworek Marsów (o charakterze eklektycznym z elementami barokowymi i klasycystycznymi) jest budynkiem drewniano-murowanym, częściowo podpiwniczonym, z zaadaptowanym użytkowo poddaszem. Na osi znajduje się klasycystyczny portyk wsparty na masywnych ośmiobocznych filarach, zwieńczony wydatnym szczytem. Szczyt w części środkowej trójkątny, ujęty po bokach wolutowo. Znajduje się w nim wystawka balkonowa. W dworze ma siedzibę Muzeum Ziemi Limanowskiej.
Okazały dwór w stylu typowym dla polskiej sarmacji powstał w okresie staropolskim (XVII- XVIII w.). Czasy okupacji niemieckiej były okresem upadku tej wspaniałej rezydencji. Ostatecznie 19 stycznia 1945 r. został podpalony przez sowieckie wojska, które wtargnęły tego dnia do Limanowej. Dlatego po dawnej świetności dworu pozostały do dziś już ruiny fragmentu balkonu od strony wschodniej oraz częściowo zagospodarowania dworskie.
Kościół w Pisarzowej wzniesiony został w 1713 r. przez F. Wąsowskiego. Do jego budowy użyto elementów z poprzedniej, gotyckiej świątyni. Nawę i prezbiterium nakrywa jednolity dach wielospadowy, kryty blachą, z barokową wieżyczką sygnaturkową zwieńczoną baniastym hełmem z latarnią. Wnętrze zdobi polichromia figuralna i ornamentalna z XIX w. Barokowe i rokokowe wyposażenie świątyni pochodzi z końca XVII w. oraz z XVIII w. W ołtarzu głównym znajduje się intarsjowany obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, datowany na koniec XVII w. Z tego samego okresu pochodzi kamienna chrzcielnica.
Kościół w Męcinie powstał w 1638 r. W XVIII w. do nawy dobudowano wieżę i kaplicę. Jednolity blaszany dach nakrywa nawę i węższe od niej, zamknięte prezbiterium. Ciekawostką jest zegar na północnej ścianie wieży element rzadko spotykany w architekturze drewnianej. Wnętrze nakryte jest stropami płaskimi i ozdobione polichromią z 1888 r. W świątyni znajdują się ołtarze późnobarokowe z XVIII w.: w głównym obraz Ecce Homo, w bocznych wizerunki Matki Boskiej Różańcowej i św. Antoniego. Warto zwrócić uwagę na barokową drewnianą chrzcielnicę z XVII w.
Kościół w Chomranicach powstał w latach 1691–92. Ok. poł. XIX w. do prezbiterium dobudowano kaplicę Przemienienia Pańskiego. Jednolity gontowy dach dwuspadowy pokrywa nawę i węższe od niej, trójbocznie zamknięte prezbiterium. W zakrystii podziwiać można polichromię ornamentalną z 1767 r. Wyposażenie świątyni stanowią: ołtarze rokokowe z XVIII w., w kaplicy - barokowy z XVII w, barokowa ambona oraz kamienna chrzcielnica z XVIII w. Ołtarz główny zdobi słynący łaskami obraz Matki Boskiej Chomranickiej. Po północno-wschodniej stronie kościoła znajduje się wolno stojąca dzwonnica z 1692.
W centrum wsi zachował się klasycystyczny dwór Zielińskich z przełomu XIX i XX w. W 1927 majątek zakupiła gmina, przeznaczając dwór na budynek szkolny. Na początku lat siedemdziesiątych dwór postanowiono zaadaptować na przedszkole. Wówczas przeprowadzono kapitalny remont, zmieniając w znacznej mierze jego pierwotny wygląd. W latach 1999 -2003 r. w dworze ponownie funkcjonowała szkoła a od 2005 r. dwór jest siedzibą Gminnego Ośrodka Kultury w Chełmcu. Obecnie – po przebudowach – dworek zatracił zupełnie dawny malowniczy charakter. Zniknęły elementy architektoniczne fasady, profilowane gzymsy, obramienia okienne i dekoracja ryzalitu, nie mówiąc już o wystroju drewnianym.
Dwór w Marcinkowicach pochodzi z XVII/XVIII w., przebudowany został w końcu XIX w. Jest to budowla murowana z cegły i kamienia, piętrowa, częściowo podpiwniczona. Wzniesiony na planie prostokąta, z dwutraktowym układem wnętrz.
Elewacje frontowa i tylna poprzedzone gankami kolumnowymi z otwartymi balkonami na piętrze.
Dawny budynek dworu Morawskich należy obecnie do Zespołu Szkół Rolniczych im. Władysława Orkana.
Kaplica została wybudowana w latach 1925-1926 staraniem dziedzica Stanisława Morawskiego. Wzniesiono ją na wybudowanym wcześniej grobowcu rodziny Morawskich - istniał on do czasu powstania w 1960 roku cmentarza komunalnego.
W 1952 roku Kaplica stała się pierwszym kościołem parafialnym w Marcinkowicach, była nim do 1955 roku, gdy wybudowany został nowy kościół parafialny.
Klasycystyczny, murowany parterowy dwór z przełomu XVIII i XIX w. Posiada on czterospadowy dach, ozdobiony czterokolumnowym portykiem. Obok murowana oficyna z pocz. XIX w. Niestety dwór jak i jego otoczenie jest niedostępny.
Dwór został wybudowany w 1905 roku na miejscu dawnego drewnianego. Jest to budowla eklektyczna, o historyzującym wystroju elewacji. Murowany z cegły z użyciem kamienia, tynkowany. Założony na planie prostokąta, parterowy, w części północno-zachodniej podpiwniczony. Jego ostatnią właścicielką przed rokiem 1945 była Irena Dunikowska. Po powojennej parcelacji majątku ziemie przeszły pod zarząd PGR a w latach późniejszych innych instytucji. W 1996 dwór z otaczającym parkiem został nabyty przez osobę prywatną. Jeszcze w latach 90. dokonano częściowego remontu budynku i wymiany zniszczonych dachów. Renowacji całości nie ukończono i obecnie dwór jest w bardzo złym stanie i nie jest użytkowany.
Kościół wzniesiono w latach 1509–1529 i od tego czasu był kilkakrotnie przebudowywany: M.in. w latach 1722–1727 przebudowano prezbiterium, pod koniec XVIII wieku podwyższono wieżę i założono wieńczący ją hełm, w latach 1870–1885 dobudowano dwie boczne kaplice. Jest to świątynia murowana, jednonawowa, orientowana z zamkniętym trójbocznie prezbiterium, przy którym znajduje się nawa z dwiema kaplicami po bokach. Przykryta jest blaszanym dachem siodłowym, na którym umieszczono wieżyczkę na sygnaturkę. Od zachodniej strony posiada wysoką, kwadratową, masywną wieżę, zwieńczoną baniastym hełmem z dzwonem z 1614 roku.
Kościół pochodzi z 2. ćw. XVIII w. Wieżę dobudowano w 1790 r., natomiast w 1884 r. do prezbiterium dostawiono kaplicę. Nawa i prezbiterium pokryte zostały jednolitym, blaszanym dachem dwuspadowym. Wnętrze zdobi polichromia ornamentalno-figuralna z XIX w. Ołtarz główny, w którym znajduje się drewniana, XVII-wieczna rzeźba barokowa św. Katarzyny Aleksandryjskiej, pochodzi z XIX w. W jednym z późnobarokowych ołtarzy bocznych umieszczono obraz Św. Józefa z Dzieciątkiem w drewnianej sukience. W 1891 r. w kaplicy złożono ołtarz z fragmentów barokowych i rokokowych.
Kaplica na cmentarzu wojennym powstała – podobnie jak cmentarz w 1915 r. według projektu G. Ludwiga. Na cmentarzu spoczywają żołnierze austriaccy, niemieccy i rosyjscy polegli w dniach 8 - 13 grudnia 1914 r. Budowla w stylu alpejskim, wysokości 13 m, na planie kwadratu, dwukondygnacyjna, ustawiona na wysokim, murowanym z kamieni tarasie poprzedzonym schodami. Kondygnacje rozdzielone wydatnym, nadwieszonym, obiegającym podcieniem wspartym na 12 słupach, o półkolistym wykroju nad wejściem. Kondygnacja górna oszalowana, z trzema oknami od frontu, nakryta strzelistym dachem namiotowym, zwieńczonym krzyżem.
Kościół został wzniesiony w Królówce k/ Nowego Wiśnicza w końcu XV w. W 1876 r. dostawiono kaplicę, a w końcu XIX w. przedłużono nawę. W latach 1947–48 świątynię przeniesiono na teren cmentarza w Królówce, a stamtąd w 1986 r. do Rozdziela. Jest to późnogotycka świątynia zrębowa, posadowiona na wysokim podmurowaniu, pokryta gontowym dachem wielopołaciowym. Wewnątrz znajdują stropy płaskie. Wyposażenie, w większości współczesne, stanowią m.in. ołtarz z rzeźbą św. Jakuba oraz obraz Matki Boskiej Różańcowej, przeniesiony z XIX-wiecznego kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nowym Sączu.
Kaplica w osiedlu Maliniska wybudowana i poświecona została w 1918 roku. Jej fundatorami są księża a zarazem bracia Józef Orzeł i Wojciech Orzeł pochodzący z Malinisk. Kaplica jest wybudowana z ciosanego kamienia w stylu gotyckim. Posiada dach dwuspadowy kryty czerwoną dachówką, w części prezbiterialnej niższy. Dach zwieńczony wieżyczką okutą blachą. Od frontu charakterystyczne dla gotyku wejście a nad nim mała rozeta. Kaplica posiada przywilej przechowywania Najświętszego Sakramentu i co dwa tygodnie odprawiana jest niedzielna Msza Święta.
Skansen na Jędrzejkówce w Laskowej założony przez Barbarę i Krzysztofa Jędrzejek.Prezentuje kulturę ludową mieszkańców Gminy Laskowa i okolic. Przeniesione tu zostałym. in. spichlerze z Laskowej, Kamionki Małej i Dobrociesza, suszarnie do owoców zLaskowej i Michalczowej, kuźnia z Michalczowej, młyn wodny ze Żmiącej, przydrożnakapliczka z Jaworznej, pasieka. W głównym budynku eksponowana jest m.in. kolekcja skrzyń posagowych, oleodruków religijnych, meble, sprzęty używane w gospodarstwie chłopskim w XIX i na pocz. XX w. We wnętrzach obiektów odtworzone zostały warsztaty kołodzieja, stolarski, szewski, tkacki. Skansen posiada też kolekcję narzędzi i maszyn rolniczych.
Skomentuj