„Tour de Jamno”

Forum Koszalin – 4-kondygnacyjne centrum handlowe w Koszalinie, oddane do użytku 27 listopada 2008 r. Znajduje się przy ulicy Ignacego Paderewskiego, w bezpośrednim sąsiedztwie ulicy Gnieźnieńskiej. W centrum znajduje się 128 lokali handlowych oraz 6-salowe Multikino. GODZINY OTWARCIA Pon. - Sob.: 09:00 - 21:00 Niedz.: 10:00 - 20:00

Wodna dolina to stosunkowo nowa atrakcja naszego miasta, nie wszyscy wiedzą, że powstała w 2013 roku jako zbiornik retencyjny na rzece Dzierżęcince. Jednak poza funkcją ochronną, ku radości mieszkańców miasta, zbiornik ten został także zaadoptowany na potrzeby rekreacji i sportu. Dziś znajdują się tutaj liczne atrakcje takie place zabaw dla dzieci, strzeżone (w sezonie) kąpielisko miejskie, boiska do gry w piłkę, pływająca fontanna, czy zbudowane w ramach budżetu obywatelskiego pole do gry w minigolfa. Sezonowo działa tutaj także wake park czyli wyciąg do Kite Surfingu, a także wypożyczania rowerów wodnych. Dokoła wodnej doliny można spacerować po utwardzonych oświetlonych ścieżkach oraz wypocząć na jednej z wielu widokowych ławeczek podziwiając piękno wodnej doliny. Sam akwen jest także miejscem np. zawodów wędkarskich. Organizowane są także (np. przez TKKF Koszalin) zawody sportowe aquathlon (pływanie + bieg).

Lądowisko Lotniczego Pogotowia Ratunkowego (LPR) znajduje się w na terenie Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie i bezpośrednio przylega do przebiegającej obok ścieżki rowerowej.

Latem, gdy na terenie Lotniska Koszalin-Zegrze Pomorskie stacjonuje sezonowa baza LPR na terenie lądowiska często obserwować można charakterystyczne żółte helikoptery Eurocopter EC135, wykonujące misje ratunkowe realizowane głównie nad polskim morzem.

Helikoptery podziwiać można z bezpiecznie położonego punktu widokowego – w którym ustawiona jest ławka widokowa. Obok znajduje się także mini siłownia zewnętrzna.

Stara droga prowadząca do Sianowa skrywa mało znaną historię. Została ona zbudowana przy udziale internowanych w niemieckim Koszalinie Powstańców Listopadowych.

Fakt ten, upamiętnia odsłonięty w 2005 roku pomnik Droga do Wolności znajdujący się u bram do Sanktuarium Matki Bożej Trzykroć Przedziwnej na górze Krzyżance. Jest to masywny głaz z fragmentem „warszawianki” ...Leć nasz orle w górnym pędzie. Sławie, Polsce, światu służ!...” J. F. C. Delavigne

Głaz zawiera dedykację: „Żołnierzom polskim - Powstańcom Listopadowym internowanym przez władze pruskie w 1831 budowniczym drogi przez Górę Chełmską. Rodacy”

W początkowym etapie drogi jadąc w stronę Sianowa nową wygodną drogą rowerową (poprowadzoną aż do miejscowości Kłos) wprawne oko wypatrzy także, małą wykonaną z czerwonej cegły wieżę. To zabytkowa niestety dziś mocno zniszczona stacja pomp. Niegdyś zapewniała wodę dla Koszalina z ujęcia na Górze Chełmskiej. Co ciekawe w muzeum wody w Koszalinie znajdziemy fragment drewnianego rurociągu ułożony właśnie wzdłuż dzisiejszej ulicy Słupskiej. Dostarczał on wodę wprost na stary rynek.

Współcześnie droga Słupska to ulubiona droga dla kolarzy szosowych. Każdego czwartku (z wyjątkiem zimy) o godzinie 17:00 zbierają się na niej kolarze trenujący w ramach tzw. „szosowych czwartków”.

Góra Chełmska to od wielu wieków ważne miejsce na mapie Pomorza Środkowego. W całej swojej okazałości Góra Chełmska doskonale widoczna jest z drugiej strony jeziora Jamno.

Najwyższe wzgórze, czyli Krzyżanka (136,2 m n.p.m) i zwieńczona jest 31,5 metrową wieżą widokową wzniesioną w 1888 roku, która do dziś pełni swoją pierwotną rolę. Można z niej podziwiać panoramę całego regionu. Doskonale widoczne są okoliczne miejscowości, jezioro Jamno a także całe wybrzeże. Są i tacy co twierdzą, że przy dobrej pogodzie za pomocą lornetki dostrzec można nawet i duńską wyspę Bornholm.Góra Chełmska była niegdyś częstym miejscem uprawiania sportów. Istniał tutaj tor saneczkowy, improwizowane stoki narciarskie, jest także przedwojenne boisko sportowe.

Dziś Góra Chełmska to m. in. rowerowy single track, ścieżki do biegania (odbywają się tutaj regularne zawody o nazwie „Leśna Piątka”). Jest to także ulubiona góra do treningów dla kolarzy szosowych. Przez całą Górę Chełmską aż do Sianowa przebiega droga rowerowa, która jest początkiem dla tzn. szosowych czwartków.

Kościół w Suchej Koszalińskiej pw. Podwyższenia Krzyża Świętego to gotycka budowla wzniesiona XV i XVI wieku, z bardzo charakterystycznym elementem będącym rzadkością w tego typu obiektach sakralnych, a mianowicie kominem – pozostałością po starym piecu. Do budynku została dobudowana także zakrystia z tzw. Muru pruskiego.

Sam kościół jest murowany, wykonany z cegły i kamienia polnego z jedną nawą, ustawiony na planie prostokąta. Na wieży kościoła znajduje się dzwon o imieniu Zuzanna z 1600 roku.

We wnętrzu zachowały się zabytkowe elementy np. ambona z 1729 roku, jest także epitafium z piaskowca datowane na rok 1728 ufundowane przez Jacoba Adriana von Heydebrecka, ołtarz główny z 1648 r. z obrazem przedstawiającym Zmartwychwstanie Chrystusa i Ostatnią Wieczerzą a także rzeźby świętych.

Na przykościelnym ewangelickim cmentarzu znajduje się także zachowany do dziś grób Polaka Andrzeja Zawala, który zmarł w Suchej Koszalińskiej 1942 roku będąc prawdopodobnie pracownikiem przymusowym.

Jest to dawny kościół pielgrzymkowy, którego historia przez wiele lat nie była ogólnie znana. Pierwszy kościół w tym miejscu powstał przed rokiem 1390 – zostało to potwierdzone przez odkrycie (podczas ostatnich prac konserwacyjnych) w budowli kamiennego fundamentu pierwszego kościoła.

Aktualną Świątynie wzniesiono w XIV w. i stopniowo rozbudowywano w kolejnych stuleciach.

Wiele wskazuje tutaj na fakt znacznego zainteresowania świątynią jako miejsca pielgrzymek. Około roku 1390 (lub 1398 – podawane są różne wersje), w osieckim kościele miał miejsce „cud eucharystyczny” w postaci krwawiącej Hostii. Wspominana o tym w XVII wiecznej „Pomorskiej kronice kościelnej” kronikarz Daniel Cramer, ale są także i inne źródła na ten temat.

Trwało to do czasu reformacji, wówczas pamięć o wydarzeniach z XIV w. została zatarta. Ewangelicy wymazali z kościoła ślady związane z cudem – zamurowali sakramentarium w którym przechowywana była Hostia, a ona sama w roku 1534 miała zostać przyjęta przez pastora Otto Schulto.

W 2015 roku podczas prac konserwatorskich odkryto zamurowane około 1535 roku sacramentarium.

Szutrowa ścieżka rowerowa poprowadzona po wale przeciwpowodziowym jeziora Jamno choć nie jest kompletna, jest jedną tych dróg w regionie, po których zawsze jeździ się z wielką przyjemnością.

W jej przebiegu czeka na nas kilka niespodzianek. Jedną z nich spotkamy w Łazach, bezpośrednio obok ścieżki zobaczymy kadłub statku o nazwie „Śmiały”. Jest to holownik parowy boczno kołowy wyprodukowany w roku 1905 w stoczni J. Thornycroft, Southampton, który początkowo pływał po Tamizie. Docelowo trafił do Mielna, gdzie miał zostać przerobiony na kawiarnię. Ostatecznie w 1969 roku trafił do Łaz, gdzie przez wiele lat służył jako domek wczasowy ośrodka PZG Koszalin.

W przebiegu DDR (Drogi Dla Rowerów) widzimy panoramę Koszalina oraz panoramę Góry Chełmskiej.

Co dla wielu osób jest dość dużym zaskoczeniem - Jamno to 9 pod względem powierzchni jezioro w Polsce. Jest stosunkowo płytkim akwenem, jego średnia głębokość to niecałe 1,5 metra.

Jamno posiada połączenie z Morzem Bałtyckim za sprawą tak zwanego Nurtu Jamneńskiego czyli kanału wodnego, w przebiegu którego w 2013 roku zbudowane zostały wrota przeciwsztormowe. W planach jest przebudowa kanału w taki sposób, aby kanał ponownie pozwalał na swobodnie żeglowanie z jeziora Jamno na pełne morze.

Jezioro jest chętnie wykorzystywane do uprawiania sportów wodnych, szczególnie przez Kitesurferów, oraz żeglarzy. Na wodach jeziora Jamno organizowane są regaty sportowe.

W sezonie wakacyjnym po jeziorze Jamno kursuje tramwaj wodny. Można się nim przemieszczać pomiędzy Koszalinem (przystań w Jamnie), Unieściem oraz Mielnem.

Jest to ok. 500 metrowy kanał łączący jezioro Jamno z morzem Bałtyckim. Przed budową w 2013 wrót sztormowych kanał ten umożliwiał żeglugę z jeziora na pełne morze. Na wysokości kanału utworzono w morzu falochron, który podczas sztormów jest miejscem spektakularnych pokazów sił natury.

Niegdyś w pobliżu kanału istniała wieś Czajcze, jej mieszkańcy byli odpowiedzialni za utrzymanie możliwości żeglugi w kanale, który wówczas nosił nazwę „Jamunder Tief”.

Wieś Czajcze została całkowicie wysiedlona w 1951 roku, a na jej terenie powstała jednostka wojskowa.

Ciekawą, zabytkową atrakcją regionu jest baza wodnopłatów w Unieściu. Jest to poniemiecka baza lotnicza „Seefliegerhorst Nest” w której zachował się wielki hangar samolotowy (wpisany w 2021 na listę zabytków). Od 1937 do 1939 r. stacjonowała tu Eskadra 706. Dywizjonu Lotnictwa Przybrzeżnego. Aktualnie hala jest adaptowana na potrzeby turystyczne – będzie stanowić fragment powstającego tutaj hotelu.

Jest tutaj także kilka budynków koszarowych, a także betonowa rampa prowadząca do jeziora. Niegdyś było miejsce, gdzie wodnopłaty Heinkel He 60 D oraz Heinkel He 114 wodowano oraz wyciągano na brzeg. Dziś miejsce to służy jako przystań tramwaju wodnego pływającego na trasie Koszalin-Mielno.

Miejsce, w którym na plaży możesz spotkać szereg charakterystycznych kolorowych kutrów rybackich z oznaczaniem UNI. Na przystani przez cały rok można zakupić ryby zarówno te świeżo złowione jak i również uwędzone w jednej z wielu wędzarni znajdujących się na przystani.

Znajduje się tutaj szereg zabudowań do obsługi kutrów w tym potężna wyciągarka linowa do wciągania kutrów. W pobliżu znajdują się także liczne tawerny serwujące głównie dania z ryb.

W przebiegu mieleńskiej promenady znajduje się pomnik, który szczególnie wzbudza ciekawość turystów.

Jest to Pomnik Lotników będący statecznikiem samolotu MIG-21 z oznaczeniem Polskich Sił Powietrznych. Ustawiony jest w przebiegu promenady na wysokości, której dnia 7 września 1987 roku doszło do katastrofy lotniczej.

Upamiętnia on 2 poległych żołnierzy z 26 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego (JW 5069 Zegrze Pomorskie). Byli to kapitan pilot Jan Kozyra oraz podporucznik pilot Ryszard Duro.

Wartym zauważenia jest fakt, że pomnik to element samolotu MIG-21, podczas gdy w katastrofie brał udział samolot zupełniej innej marki i produkcji - PZL TS-11 Iskra.

Choć zapewne wszyscy turyści będący w Mielnie już go widzieli, to jednak tylko nieliczni wiedzą o tym, że Pomnik Jelenia ma dużą wartość historyczną. Stoi on w Mielnie już od okresu międzywojennego. Został on ufundowany z okazji udanego polowania.

Wielokrotnie zmieniał zarówno swoje miejsce, jak i swój wygląd. Jeszcze w latach 90 tych posiadał dużo bardziej rozbudowane poroże, które wielokrotnie ulegało uszkodzeniom.

Pierwotnie ustawiony był w parku przy ul. I maja obok muszli koncertowej tuż obok historycznego budynku kawiarni.

Aktualnie dumnie prezentuje się turystom stojąc przed urzędem Miasta. Być w Mielnie i nie zrobić sobie z nim zdjęcia, to jak spacerować po plaży i nie wypatrywać za bursztynami!

Skoro Mielno nazywane jest „najlepszym miejsce do morsowania” to nie mogło być inaczej! Na ul. Kościuszki, bezpośrednio obok głównego wejścia na plażę w 2010r. został ustawiony właśnie pomnik morsa.

Przypomina on, że to właśnie tutaj od wielu lat odbywają się Międzynarodowe Zloty Morsów. Imprezy cieszącej się wielką popularnością, podczas której kilkukrotnie pobito rekord Guinnessa „w największej ilości osób kąpiących się w zimnym morzu w jednym czasie i miejscu”. Co ciekawe pierwszy raz rekord został pobity już jeden dzień po odsłonięciu pomnika.

Autorem pomnika jest znany Poznański rzeźbiarz Robert Sobociński.

Promenada w Mielnie to ulubione miejsce turystów – idealna propozycja na wieczorne, dłuższe spacery. Aktualna długość trasy to ponad 3 km, w tym ok. 300 metrów położonych na kładkach bezpośrednio nad plażą. Idealne miejsce do podziwiania spektakularnych zachodów słońca czy też, bezpieczne miejsce do obserwowania sztormów.

Promenada w Mielnie była wiele razy niszczona przez żywioły wody i wiatru. W jej przebiegu znajdują się unikalne wydmy na których spotkać można dziko rosnący i będący pod ochroną bardzo charakterystyczny przez swoje pomarańczowe owoce Rokitnik zwyczajny.

Jest to edukacyjna ścieżka leśna, prezentująca przyrodę nadmorskiego lasu oraz wydm leży ona w chronionym obszarze „Koszalińskiego Pasa Nadmorskiego”. Jej najbardziej charakterystycznym elementem są wielkie figury np. szyszek stanowiące idealny kadr zdjęciowy.

Na ścieżce edukacyjnej spotkamy także kładki spacerowe, place zabaw i stare bunkry, będące jednocześnie tarasami widokowymi. Całości dopełniają tablice informacyjne opisujące przyrodę.

Jest to ciekawe miejsce historyczne, mało znane turystom. Znajduje się tutaj odtworzone Średniowieczne Grodzisko w postaci wyspy otoczonej fosą.

Grodzisko usytuowane jest przy ul. Kościelnej bezpośrednio obok drogi rowerowej R10 w lesie Koszalińskiego Parku Nadmorskiego. Obok grodziska rosną dorodne Buki i Dęby – szacuje się, że mogą mieć one ponad 100 lat.

W wakacje Towarzystwo Żywej Archeologii organizuje tutaj zajęcia animacyjne takie jak warsztaty np. kaligrafii średniowiecznej czy nauka tańców dawnych. Organizowane są tutaj także pokazy walki bronią białą, jak również inscenizowane są pokazy średniowiecznych bojów.


Kościół to gotycka świątynia z wzniesiona w XV wieku. Istnieje przypuszczenie, że budynek ten mógł pełnić także funkcje obronne, ponieważ wzniesienie na jakim został zbudowany posiada wokół swojego terenu ślady prawdopodobnie fos.

Ciekawostką jest fakt, że wieża kościoła jest o ponad 100 lat młodsza niż jego nawa główna. Kościół był wielokrotnie przebudowywany. Ostatnia większa modyfikacja świątyni miała miejsce w 1856 roku – wówczas w stylu neogotyckim dobudowano m.in. prezbiterium. W murach kościoła zastosowano (popularny na Pomorzu) budulec w postaci kół młyńskich. Ich fragmenty znajdują się nad gotyckim portalem wieży kościoła.

Kościół otoczony jest cmentarzem przykościelnym.

Kolej wąskotorowa w Koszalinie istniała w latach 1897 - 2001. Swoje działanie wznowiła w roku 2005. Jest jednym z tych zabytków techniki, które w Koszalinie ocalały dzięki zaangażowaniu społeczności lokalnej. Dziś kolej oraz zabytkowa parowozownia znajdują się pod opieką Towarzystwa Kolei Wąskotorowej.Towarzystwo (w dużej mierze pracą wolontariuszy) odbudowało torowisko, kupiło wagony motorowe i na nowo uruchomiło Koszalińską kolej.

Wąskotorówka aktualnie obsługuje sezonowy ruch turystyczny nad jezioro Rosnowskie.
Do pociągu bez problemu można zabrać rower. Trwa także remont zabytkowego Parowozu Px48-3091, który po renowacji będzie obsługiwał połączenia turystyczne.
Teren parowozowni może zwiedzać np. podczas Nocy Muzeów.

Jeżeli marzysz o tym, aby sięgnąć gwiazd to w tym miejscu możesz w pewnym stopniu zrealizować swoje pragnienie. Obserwatorium astronomiczne w Koszalinie powstało w ramach budżetu Obywatelskiego 2015. Dostępne jest przez pięć dni w tygodniu (od wtorku do soboty). Poza możliwością obserwacji nieba prowadzi także działalność edukacyjna i naukową.

Obserwatorium prowadzi także nocną obserwację nieba – wymagana jest wówczas wcześniejsza rezerwacja dla min. 10 osobowej grupy osób. Taka obserwacja trwa nawet 45 min.

Choć moto park w Koszalinie kojarzy się głównie z zawodami kartingowymi, to dziś na torze w Koszalinie trenować można wszelkie sporty motorowe. Odbywają się tutaj zajęcia z doskonalenia technik prowadzenia pojazdów, czy kursy motocyklowe.

Najbardziej widowiskowe są oczywiście pokazy kaskaderskie oraz zawody związane z driftowaniem, czyli prowadzeniem samochodu tak aby w sposób kontrolowany wprowadzać auto w poślizg, podczas pokonywania zakrętów.

W moto parku znajdziesz zarówno tor asfaltowy jak i terenowy.