Potok spływający Doliną Olczyską w polskich Tatrach Zachodnich. W dolnej części bywa też nazywany Olczanką. Powstaje na wysokości 1067 m n.p.m. jako wypływ z potężnego Wywierzyska Olczyskiego o wydajności do 1000 l/s.
Olczyski Potok spływa w północnym kierunku dnem Doliny Olczyskiej w Jaszczurówce, opuszczając tę dolinę i Tatry. Dalej spływa przez Olczę i na wysokości ok. 760 m n.p.m. uchodzi do Zakopianki jako jej prawy dopływ. Ma długość 8,8 km. Największymi jego dopływami są w kolejności biegu potoku: Potok Chłabowski, Piszczorów Potok, Walkoszów Potok i Rybków Potok (wszystkie prawobrzeżne).
Polana w Dolinie Olczyskiej w Tatrach Zachodnich, położona na wysokości 1035–1100 m n.p.m. Polana Olczyska znajduje się w środkowej, szerokiej części Doliny Olczyskiej i jest wycięta w łupkach jury i triasu serii reglowej. Polana stanowiła centrum dawnej Hali Olczysko, należącej w XVIII wieku do górali z Białego Dunajca. Stało tu ok. 20 budynków pasterskich i łąkarskich w trzech skupiskach, dziś pozostały jedynie trzy. Polana miała w 1955 powierzchnię ok. 8 ha, ale w 2004 w wyniku zarośnięcia jej powierzchnia zmniejszyła się o ok. 46%.
Od polany ku południowemu wschodowi ciągnie się grzbiet Suchego Wierchu (1225 m). Z polany rozlegają się widoki na otaczające wzniesienia reglowe. Od północnego wschodu są to Mały i Wielki Kopieniec, zaś od zachodu Nosal, Nieborak i Wysokie.
Na zachodniej stronie polany przy żółtym szlaku na Nosalową Przełęcz znajduje się Wywierzysko Olczyskie (1070 m), jedno z największych wywierzysk Tatr Polskich. Polana znajduje się na podłożu skał wapiennych, ale znaleźć można na niej pojedyncze, wielkie głazy granitowe, które przywleczone zostały z Tatr Wysokich przez lodowiec.
Nazwa polany, podobnie jak innych obiektów w bezpośredniej okolicy, pochodzi od przysiółka Olcza i jest pochodzenia wołoskiego.
Znajdująca się na wysokości 1102 m przełęcz w północno-wschodniej grani Kasprowego Wierchu pomiędzy grzbietem Nosala (1203 m) i Nieboraka (ok. 1220 m). Zachodnie stoki spod przełęczy opadają do Doliny Bystrej, wschodnie do Doliny Olczyskiej.
Znajduje się na całkowicie zalesionym terenie w paśmie górnoreglowego lasu świerkowego. Jest ważna z punktu widzenia turystów i narciarzy – znajduje się na niej skrzyżowanie szlaków turystycznych i nartostrad. Oprócz znakowanych szlaków turystycznych i nartostrad wychodzą stąd nieznakowane ścieżki. Łącznie wszystkich ścieżek zaczynających się lub kończących się na Nosalowej Przełęczy jest 9, co jest tatrzańskim rekordem.
Wzniesienie w reglowej części Tatr Zachodnich, pomiędzy Doliną Jaworzynką a Doliną Olczyską. Stanowi zachodnie odgałęzienie Wysokiego (1287 m). Od Skupniowego Upłazu oddziela go Skupniów Żleb. Zarówno wierzchołek, jak i stoki są zalesione.
Dawniej opadające do Doliny Jaworzynki stoki Boczania były bezleśne, las został tutaj wycięty na potrzeby huty w Kuźnicach, zaś bezleśne stoki stanowiły tereny wypasowe Hali Jaworzynka. Znajduje się w nich kilka skał – Cyganka, Cycek i inne. W owym czasie nazwa Boczań dotyczyła tylko tych stoków, dopiero później została przeniesiona na całe wzniesienie. Po zniesieniu wypasu stoki Boczania zostały zalesione modrzewiami. Oprócz nich rosną tu jeszcze świerki, wśród których wyjątkowo licznie występuje powojnik alpejski.
Na Hali znajduje się duże i bardzo popularne schronisko PTTK „Murowaniec” oraz kilka innych budynków: szałasy, leśniczówka, strażniczówka TPN „Gawra”, Stacja Obserwacyjna Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN i baza taterników, tzw. „Betlejemka”. W okolicy znaki ostrzegające przed niedźwiedziami. W razie braku miejsc, co zdarza się w sezonie przy dobrej pogodzie, można o nocleg pytać w stacji meteorologicznej, bazie taterników oraz leśniczówce na Hali. Jest to hala wybitnie wysokogórska, zawalona olbrzymimi głazami poprzerastanymi kosówką, położona w otoczeniu wysokich masywów skalnych i licznych stawów. Niegdyś zwana Halą przy Stawach lub Halą Stawy, zaś wypasających na niej nazywano stawianami. Tętniła życiem pasterskim, była odwiedzana przez zbójników, według podań tutaj werbował do powstania Aleksander Kostka-Napierski.
Nazwa hali pochodzi od góralskiego rodu Gąsieniców z Zakopanego, którzy w XVII w. byli jej właścicielami.
Schronisko zostało zbudowane przez Wojsko Polskie w latach 1921 - 1925. Posiada 120 miejsc noclegowych, w pokojach od 2- do 6-osobowych oraz w pokojach wieloosobowych (8-, 10- oraz 12-osobowych). Ciekawostką związaną ze schroniskiem jest umieszczenie w balustradzie klatki schodowej znaków swastyki, nazywanej przez górali „krzyżykiem niespodzianym”.
Wykuty w bloku granitowym obelisk upamiętniający tragiczną śmierć w Tatrach kompozytora Mieczysława Karłowicza (1876–1909). Zginął on 8 lutego 1909 r. w lawinie śnieżnej, która zeszła ze wschodnich ścian Małego Kościelca. Na kamieniu znajduje się wykuty napis: „Mieczysław Karłowicz/tu zginął/porwany śnieżną/ lawiną d. 8 lutego/1909/Non omnis moriar”. Pod napisem wykuta jest góralska swastyka – ulubiony znak Karłowicza. Jest to słowiański symbol, często spotykany w zdobnictwie góralskim, a zwany na Podhalu „krzyżykiem niespodzianym”.
Kamień postawiono latem 1909 r. Znajduje się on na kamiennym rumowisku wielkich głazów porastających kosodrzewiną, ok. 30 m poniżej turystycznego szlaku przez Dolinę Gąsienicową do Czarnego Stawu Gąsienicowego. Mieczysław Karłowicz był miłośnikiem i propagatorem Tatr. Zginął pod stokami Małego Kościelca podczas samotnej, narciarskiej wycieczki. Był wraz z Mariuszem Zaruskim jednym z głównych rzeczników i współtwórców TOPR. Zginął na kilka miesięcy przed formalnym utworzeniem go, a odnalezienie jego ciała pod lawiną jest uznawane za pierwszą akcję ratowniczą TOPR-u.
Jezioro polodowcowe z grupy Gąsienicowych Stawów w Tatrach Wysokich. Położone jest na wysokości 1624 m n.p.m. w cyrku lodowcowym i jest czwartym co do głębokości jeziorem tatrzańskim. Nad jego zachodnim brzegiem wznoszą się ściany Kościelca. Czarny Staw jest największym jeziorem Doliny Gąsienicowej i jednym z dwóch położonych w części wschodniej, nazywanej czasem Doliną Czarną Gąsienicową. Jezioro ma kształt owalny, woda jest przezroczysta, o zabarwieniu szafirowym. Na jeziorze, w pobliżu jego północno-wschodniego brzegu znajduje się niewielka (310 m²) wysepka porośnięta kosodrzewiną. Powstała ona na dawnym mutonie. Nazwa wywodzi się z ciemnogranatowego, a nawet czarnego odcienia wody, związanego z ocienieniem wód pobliskim szczytem i sinicami porastającymi głazy znajdujące się na brzegach jeziora. Przezroczystość wody wynosi 12 m. Staw pokrywa się lodem przeważnie w październiku–listopadzie, topnieje zaś w miesiącach maj–lipiec.
Jeziorem od początków XIX wieku zachwycali się tatrzańscy turyści. Było tematem obrazów Alfreda Schouppégo, Wojciecha Gersona, Leona Wyczółkowskiego i wielu innych.
Skomentuj