Kadzielnia

System jaskiniowy - Jaskinia Odkrywców -Prochownia - Szczelina na Kadzielni jest największym obiektem podziemnym na kieleckiej Kadzielni. Pierwotnie były to trzy osobne jaskinie, które połączone zostały w czasie prac eksploracyjnych prowadzone przez speleologów w latach 2004-2009 w jeden ciąg jaskiniowy. W listopadzie 2004 r. grotołazi ze Speleoklubu Świętokrzyskiego w Kielcach rozpoczęli w trzech jaskiniach Kadzielni: Jaskini Odkrywców, Prochowni i Szczelinie na Kadzielni prace eksploracyjne dla potrzeb podziemnej trasy turystycznej. Prace te polegały głównie na wybieraniu z jaskiń gliniastego namuliska i gruzu skalnego a następnie penetracji napotkanych pustek krasowych. Do końca stycznia 2005r. odkryto 88 m nowych korytarzy i połączono Prochownię z Jaskinią Odkrywców. Dalsze prace eksploracyjno –udostępniające prowadzili górnicy z krakowskiej firmy AMC odkrywając kolejne 82 m nowych korytarzy i łącząc w 2009 r. wszystkie trzy jaskinie w jeden system. Nadzór nad zabezpieczeniem udostępnianych korytarzy jaskini prowadziła Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, geologiczny nadzór naukowy nad tymi pracami sprawuje Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, natomiast eksplorację i dokumentację speleologiczną. prowadzili członkowie Speleoklubu Świętokrzyskiego

Wg legend na Kadzielni znajdowało się miejsce pogańskiego kultu z ołtarzem służącym do składania ofiar. Trudno o dowody na potwierdzenie tej tezy, wiadomo tylko o fakcie, że jeszcze w XVI w. wzgórzem opiekował się kościelny kieleckiej kolegiaty, który za zadanie miał m.in. "odpędzanie" pogańskich mocy.