Jaworzno - Ruiny pałacu Moesów w Wierbce

Wierbka leży w gminie Pilica, w powiecie zawierciańskim. Rodzina Moesów, pochodząca z Niemiec, pojawiła się tu w połowie XIX w. Moesowie przyczynili się do rozwoju okolicznych miejscowości, a w 1880 r. wznieśli eklektyczny pałac. Obiekt ten, odebrany właścicielom w roku 1945, spłonął w czasach schyłkowego PRL i stanowi odtąd ruinę. Pozostałością, świadczącą o dawnej świetności majątku, są resztki niegdysiejszego, przypałacowego parku ze starymi okazami drzew.

Sam pałac wzniesiony został w 1880 r., z inicjatywy Aleksandra Moesa. Główne wejście do tej eklektycznej budowli usytuowane było od strony północnej. We wschodniej części wnętrza znajdował się Salon Lustrzany. Od strony południowej do gmachu przylegał półkolisty taras, otwarty na urządzony w stylu angielskim park, w którym zasadzono szereg rzadkich, egzotycznych gatunków drzew. Obok pałacu znajdowały się także: stajnia, powozownia, mieszkania służby, a także lodownia. Na początku XX w. Aleksander Moes oddał zarząd nad przypałacowym parkiem w ręce Mieczysława Hoffmana. Dzięki jego wytężonej pracy park doprowadzony został do świetności. W 1910 r. w pałacu wybuchł pożar, który na szczęcie, zauważony w porę, szybko został ugaszony. Moesowie byli właścicielami pałacu do nastania komunizmu w 1945 r., kiedy to został im odebrany, a oni sami zmuszeni do emigracji. Z początkiem lat osiemdziesiątych w rezydencji otwarto ośrodek odwykowy dla narkomanów. W styczniu 1987 roku pałac został zniszczony przez pożar. Silny wówczas mróz, powodujący zamarzanie wody w wężach strażackich, utrudnił akcję gaśniczą. Odtąd obiekt stanowi ruinę, skądinąd malowniczą i wartą obejrzenia. Pozostałością dawnej świetności tutejszego majątku jest fragment parku (z pierwotnego, 10-hektarowego założenia, pozostało około jednej trzeciej). Rosną tu interesujące drzewa o wymiarach pomnikowych, jak lipa drobnolistna o ponad czterometrowym obwodzie.