Rezerwat Nad Tanwią
Rezerwat o powierzchni ok. 41 ha powstał w 1958 roku i chroni najpiękniejsze fragmenty dolin rzeki Jeleń i Tanew wraz z seriami małych wodospadów. Na zakolu Tanwi w miejscowości Rebizanty na odcinku 400 m znajduje się 24 progi zwane „szumami”. Charakteryzują się regularnym położeniem, przeważnie wzdłuż prostych linii. W konkursie miesięcznika National Geographic Traveler na „7 Nowych Cudów Polski” otrzymały tytuł laureata. Rezerwat położony jest na wysokości ok. 235 m, a najwyższe wzniesienie - Kościółek osiąga 246m n.p.m. Przez rezerwat przeprowadzono 3-kilometrową ścieżkę przyrodniczo-dydaktyczną „Nad Tanwią” (koloru czerwonego).Do rezerwatu dojdziemy Szlakiem Południowym lub jednym z najpiękniejszych szlaków Roztocza „Szlakiem Szumów”
W 1936 roku na wniosek działaczy Koła Przyjaciół Harcerstwa w Zamościu, na którego czele stanął generał Brunon Olbrycht, dowódca 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu, postanowiono zbudować stanicę harcerską nad Tanwią, w pobliżu historycznego miejsca, gdzie w 1901 roku Józef Piłsudski przekroczył granicę Kongresówki. Oprócz budynku stanicy, na rzece zbudowano tamę, tworząc niewielki zalew. Oficjalne otwarcie odbyło się 5 czerwca 1938 roku. Na budynku zawieszono tablicę z napisem: „Stanica harcerska im. Józefa Piłsudskiego w Olbrychtowie”.Zmieniono też nazwę wsi Rebizanty na Olbrychtowo i używano ją do wybuchu drugiej wojny światowej. Stanicę nazywano „Olbrychtówką”. Budynek stanicy spłonął we wrześniu 1939 roku, podpalony przez niemieckich żołnierzy.
Przejście graniczne pomiędzy zaborami rosyjskim i austriackim na rzece Tanew. Na Kongresie Wiedeńskim w 1815 roku ustalono nowe granice pomiędzy zaborami. Wtedy Tanew pomiędzy Rybnicą i Paarami, a Rebizantami stała się rzeką graniczną, rozdzielającą ziemie: zaboru rosyjskiego (Królestwo Polskie) od zaboru austriackiego (Galicja). Granica był silnie strzeżona, szczególnie po stronie rosyjskiej. W lesie wycięto szeroką drogę o długości 14 km, po której krążyły patrole straży granicznej. Tą drogą w czerwcu 1901 roku przeprowadzony został przez granicę Józef Piłsudski, który uciekł z więziennego szpitala w Petersburgu do Galicji.
Obelisk w Rebizantach poświęcony Józefowi Piłsudskiemu– znajduje się na trasie ścieżki przyrodniczo-dydaktycznej „Nad Tanwią” oraz niebieskiego szlaku Szumów. Upamiętnia przekroczenie w tym miejscu w 1901r. granicy rosyjsko-austriackiej przez Józefa Piłsudskiego.
Strażnica wzniesiona została w 1876 r. na zlecenie władz carskich z przeznaczeniem na siedzibę straży granicznej (Galicja – Kongresówka). Tędy przebiegała granica austriacko-rosyjska. Królestwo Polskie było wówczas pod zaborem rosyjskim, a Galicja pod austriackim. Od zakończenia I wojny światowej strażnica pełniła funkcję szkoły. Strażnica została kupiona przez osobę prywatną i odrestaurowana przypominając tę z drugiej połowy XIX w.
Pałac wzniesiony został przez Antoniego Feliksa hr. Łosia w latach 1776 – 1781. Zbudowany jest w stylu barokowym, na rzucie podkowy, herbowego znaku Łosiów. Budynek główny jest dwukondygnacyjny, prostokątny, połączony arkadami z dwoma parterowymi pawilonami bocznymi. Pałac uległ częściowemu spaleniu podczas powstania styczniowego. Został wyremontowany przez księcia Juliana Puzynę. Podczas I wojny światowej wojska austriackie ograbiły pałac. Po 1920 roku pałac odrestaurowała hr. Jadwiga Korytowska.W 1939r. wyposażenie pałacu zostało zagarnięte przez Armię Czerwoną, a w roku 1945 pałac ponownie spalono. Przez ok. 50 lat stał opuszczony.W roku 1995 zespół pałacowo-parkowy zakupił prof. Władysław Kłosiewicz z żoną. Powołali Fundację „Pro Academia Norolense”, której celem jest odbudowa pałacu i stworzenie w nim akademii.
Kościół p.w. Opieki Św. Józefa i Św. Michała Archanioła w Łosińcu – jest to dawna cerkiew pounicka, ufundowana przez ordynatów zamojskich w 1793 r. Od 1919 r. pełni funkcje kościoła rzymsko-katolickiego. Znajdują się w nim rzeźby św. Piotra i Pawła oraz dwa anioły w szczycie. W ołtarzu umieszczona jest ikona Matki Boskiej z Dzieciątkiem, pochodząca prawdopodobnie z I połowy XVIII w. Ołtarze boczne poświęcone są św. Józefowi i św. Michałowi Archaniołowi. Obok kościoła usytuowana jest drewniana dzwonnica z I połowy XVIII w. Dzwon wiszący w dzwonnicy odlany był w Szczecinie w 1828r.
Wapielnia to najwyższe wzniesienie Roztocza Środkowego (385m n.p.m.). Dojdziemy tam pieszym Szlakiem im. Władysławy Podobińskiej (znaki zielone) oraz Szlakiem Centralnym (znaki niebieskie). Najkrótsze dojście ze wsi Ulów (szlak niebieski) lub wsi Łasochy (szlak zielony). Nazwa wzgórza pochodzi od wapieni nadających się do wypalania wapna, niegdyś tam eksploatowanych. Wzgórze jest ostańcem zbudowanym z twardych wapieni trzeciorzędowych, objętych ochroną jako pomnik przyrody.
Pomnik znajduje się na końcu wsi Róża. Został przeniesiony z miejsca pod dawną leśniczówką (gajówką) w pobliskim lesie w Róży, gdzie 2 lutego 1943 roku, po bitwie pod Zaborecznem odpoczywała 5 kompania tomaszowskiego obwodu Batalionów Chłopskich. Mieścił się tam również sztab obwodu i punkt sanitarny z rannymi. Po okrążeniu przez wojska niemieckie dowódca Stanisław Ligenza wyprowadził swój oddział z okrążenia, natomiast punktu sanitarnego z gajówki nie udało się ewakuować. Po tej walce hitlerowcy spalili wieś, a część jej mieszkańców wymordowali. Fakt ten upamiętniał wzniesiony na miejscu egzekucji krzyż, a od 1982 r. pomnik wykonany z piaskowca.
Zalew położony jest nad rzeką Sopot, ok. 9 km od Suśca. Jest to doskonałe miejsce do kąpieli, plażowania i uprawiania sportów wodnych. Przy zalewie wydzielone jest strzeżone kąpielisko, a przy nim plaża i molo. Zalew okala deptak z ławkami. Do dyspozycji turystów parkingi i toalety publiczne. Obok zalewu istnieją wypożyczalnie sprzętu wodnego. Na zalewie można też łowić ryby. Występują w nim: karp, szczupak, płoć, amur, boleń, karaś, sum, leszcz a nawet pstrąg.
Kościół w Majdanie Sopockim Drugim p.w. św. Tomasza Apostoła – jest to dawna cerkiew pounicka z 1835 r., ufundowana przez Zamojskich. Od 1839 r. funkcjonowała jako cerkiew prawosławna. W 1919 r. przejął ją kościół katolicki. Jest to budynek wymurowany z cegły i otynkowany. Ołtarz główny jest o charakterze późnobarokowym i dwa ołtarze boczne klasycystyczne, wykonane prawdopodobnie przed połową XIX w. W ołtarzu głównym znajduje się obraz MB Częstochowskiej i Jezusa Zmartwychwstałego.
Rezerwat został utworzony w 1990 roku, o powierzchni ok. 3,80 ha. Utworzony został w celu ochrony roślinności wodnej i torfowiskowej śródleśnych bagienek. Na niewielkim areale znajduje się wiele małych oczek wodnych otoczonych torfowiskiem. W rezerwacie możemy spotkać takie rośliny jak: grzybień północny, rosiczki, bagno zwyczajne, bagnicę torfową i turzycę bagienną.
Rezerwat utworzono w 1958 roku na powierzchni ok. 80,5 ha. Nazwa powstała od legendy głoszącej, że kiedyś „jeno czarci tam hasali” (czego skutkiem miały być liczne powodzie i pożary). Odnosi się to do śródleśnej polany w pobliżu ruin dawnej papierni Zamojskich, którą trzykrotnie nękały te żywioły. Rezerwat oprócz wspomnianej polany swym zasięgiem obejmuje odcinek malowniczo ukształtowanej doliny rzeki Sopot. Dolina ta powstała na skutek wymycia przez wodę piaszczystych utworów czwartorzędowych aż do trzeciorzędowego podłoża kredowego. Nierówności tego podłoża i jego duża odporność na erozję spowodowały utworzenie licznych wodospadów. Dogodne warunki życiowe znalazły w niej lipienie i pstrągi potokowe.
Kamieniołom zlokalizowany jest na południowo-wschodnim zboczu Krzyżowej Góry, niedaleko wsi Nowiny. Widoczne są tutaj naprzemianległe warstwy masywnych wapieni powstałych z rozdrobnionych osadów oraz z cienkowarstwowych wapieni, powstałych z pokruszonych szczątków organizmów żyjących w strefie przybrzeżnej płytkiego, ciepłego morza (ok. 11,6 do 19 mln lat temu). Kamieniołom dzisaj njest już nieczynny. Pozostało malownicze, rozległe, skalne wgłębienie ukryte w sosnowym lesie. Dzisiaj jest to miejsce turystyczne. Z jego szczytu gdzie ustawiona została drewniana platforma rozlega się panorama Puszczy Solskiej. Prowadzi tamtędy pieszy szlak „Krawędziowy”.
Park krajobrazowy położony jest na terenie Roztocza Środkowego i Równiny Biłgorajskiej. Utworzony został w 1988r. na powierzchni ok. 29 tyś. ha. Park reprezentuje nizinny typ krajobrazu. Rzeźbę terenu kształtują niewysokie wzniesienia do 320 m n.p.m., równiny, wydmy, liczne bagna i torfowiska. Dominującym elementem są lasy, stanowią ok.85% powierzchni. Lasy Parku poprzecinane są dolinami rzek, takich jak: Jeleń, Potok Łosiniecki, Niepryszka, Sopot, Szum i Tanew. Wielkie kompleksy leśne i podmokłe tereny stały się ostoją dla wielu gatunków roślin i zwierząt.
Wzgórze Kościółek zwane też Zamczyskiem jest to wzniesienie położone w widłach dolin Tanwi i Jelenia. Porośnięte jest lasem mieszanym i otoczone wałem ziemnym grodziska, które pochodzi z XII – XIII w. Prawdopodobnie miejsce to nie było stale zamieszkiwane, a służyło jedynie za schronienie w czasie najazdów nieprzyjaciół. Pierwsze ślady osadnictwa datuje się na VIII – IX w. Na początku XVII w. na wzgórzu powstała cerkiew unicka z klasztorem bazylianów. W 1748 r. zamieniono ją na kośció, który w 1796r. został rozebrany. Podczas powstania styczniowego oraz II Wojny Św. na wzgórzu ukrywali się powstańcy i partyzanci. Wydarzenia te upamiętnia krzyż i pomnik.
Wodospad o wysokości 1,60 m - pomnik przyrody nieożywionej. Usytuowany jest na Szlaku Szumów w odległości 1,5 km (ok 30 min) od Gminnego Ośrodka Kultury w Suścu. Malownicze miejsce w otoczeniu świerkowego lasu.
Historia muzeum to historia st. ogn. w st. spocz. Jana Łasochy, wieloletniego funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej w Tomaszowie Lubelskim. Przez szereg lat pozyskał wiele eksponatów. Dzisiaj zgromadzono ponad 300 eksponatów: liczne zbiory motopomp i sikawek, samochodów pożarniczych, umundurowania, uzbrojenia osobistego, armatury wodno-pianowej, oraz dokumenty i czasopisma. Obecnie rozbudowano strażnicę OSP Oseredek o nowe budynki w których mieści się utworzone muzeum.
Kościół p.w. Św. Jana Nepomucena w Suścu – wzniesiony został w latach 1862-1868 z elementów pochodzących z rozebranej cerkwi unickiej znajdującej się niegdyś na wzgórzu Zamczysko. Jest to budynek murowany, jednonawowy o charakterze barokowo-klasycystycznym. W ołtarzu głównym znajduje się obraz patrona kościoła pochodzący prawdopodobnie z I połowy XIX w. i MB Częstochowskiej z 1960 r. Obok kościoła usytuowana jest drewniana dzwonnica z II połowy XIX w. Dzwon wiszący w dzwonnicy pochodzi z 1840 roku.
Zbiornik wodny usytuowany w środku Suśca i utworzony przez wiele źródeł. Na przełomie XVIII i XIX w. w powstającej osadzie Susiec (pierwotnie Suszec) był jednym z niewielu miejsc z pitną wodą. To również teren, który w późniejszych latach wykorzystywany był do prania ubrań, pościeli, płócien. Dzisiaj jest to miejsce turystyczne chętnie odwiedzane przez turystów podróżujących szlakiem GREEN VELO. Na zbiorniku wybudowano drewniany budynek z podestami do czerpania wody. Po wodzie pływają rodziny dzikich kaczek.
Wieża w Suścu została wybudowana w 2013 roku. Usytuowano ją na najwyższym wzniesieniu w okolicy, zwanym Góra Grabowicka. Ma 12 metrów i trzy kondygnacje. Dwie pierwsze wybudowano z miejscowego kamienia, najwyższa jest drewniana.
Z wieży roztacza się bardzo ładny widok na pasiaste pola i rozległy kompleks Puszczy Solskiej. Obok punktu widokowego ustawiono wiatę na rowery i ławeczki, a nieopodal wybudowano 2 parkingi: dla samochodów osobowych i autobusów.
W Suścu urodził się i spędził lata dzieciństwa Sylwester Chęciński - reżyser słynnej trylogii: "Sami Swoi", "Nie ma mocnych" i "Kochaj albo rzuć". Niektórzy twierdzą, że pierwowzory postaci Kargula i Pawlaka pochodzą z Suśca. To tu podobno obok siebie żyły dwie rodziny, które zaciekle procesowały się o pasek ziemi szerokości stopy. Dlatego też przy wjeździe do Suśca stanął pomnik Kargula i Pawlaka, który przypomina o tej wymownej polskiej komedii.
Miejsce Pamięci Narodowej w Błudku
Skomentuj