Jaworzno -- Uwolnij Od Zapomnienia

Dziś Niepokonani wraz z Jaworznicką Inicjatywą Narodową zorganizowali krótki rajd po Jaworznickich Pomnikach połączony z lekcją historii.A na trasie m .in:

Pomnik Niepodległości ma na celu upamiętnienie wszystkich Jaworznian biorących udział w walkach, poległych, zamordowanych, więzionych w czasie wszystkich powstań narodowo-wyzwoleńczych, żołnierzy formacji zbrojnych walczących na frontach bitew i wojen. Powstał z inicjatywy kombatantów Światowego Związku Żołnierzy AK Koło w Jaworznie oraz Legionistów Polskich wraz z ich rodzinami. Na lokalizację pomnika wybrano skwer przy Miejskiej Bibliotece Publicznej, na Rynku miasta. W miejscu tym dawniej stał Dom Legionowy – siedziba Związku Legionistów, a w późniejszym okresie dom handlowy (wyburzony w 1974 r.). W czasie II wojny światowej wielu żołnierzy Armii Krajowej zostało rozstrzelanych na Rynku i w jego okolicach, bądź wywiezionych do obozów zagłady. Na kilku budynkach w centrum miasta, można się natknąć na tablice upamiętniające poległych.

Pociski
Projekt, na drodze konkursu, wygrali artyści plastycy z Krakowa – Andrzej Wolak i Grzegorz Biliński. Na Pomnik Niepodległości składa się 9 ustawionych pionowo pocisków w wyrytą na ośmiu z nich pamiętną datą:

1. 1794 (Powstanie kościuszkowskie przeciw Rosji i Prusom)
2. 1830 (Powstanie listopadowe przeciw zaborcom)
3. 1846 (Powstanie krakowskie przeciw zaborcom)
4. 1863 (Powstanie styczniowe w Królestwie, podczas którego stoczono 1 200 bitew)
5. 1914 – 1918 (udział jaworznickich żołnierzy w I wojnie światowej i legionistów u boku dowódców: JózefaPiłsudskiego i Józefa Hallera)
6. 1919 – 1920 (udział jaworznian w wojnie polsko-bolszewickiej i Bitwie Warszawskiej)
7. 1919 – 1920 – 1921 (udział Jaworznian w trzech powstaniach śląskich)
8. 1939 – 1945 (udział jaworznian w II wojnie światowej i walki żołnierzy w konspiracji PPP i AK)
9. bez daty

Na środku znajduje się kamienna płyta ozdobiona krzyżem, godłem Polski i herbem Jaworzna, w której umieszczono znicz. Płytę zdobi napis:

„W hołdzie mieszkańcom Jaworzna
Walczącym o niepodległość Polski
Powstańcom, legionistom, uczestnikom
Wojny polsko-bolszewickiej
Obrońcom Rzeczpospolitej, żołnierzom
Polskiego Państwa Podziemnego i Armii
Krajowej
Mieszkańcy miasta Jaworzna 2008 r.”

Uroczyste odsłonięcie nastąpiło 11 listopada 2008 r. w 90. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości.

MOGIŁA NIEZNANEGO ŻOŁNIERZA WOJSKA POLSKIEGO 1939 ROKU
Na cmentarzu parafialnym w Jeleniu znajduje się grób nieznanego żołnierza Wojska Polskiego poległego we wrześniu 1939 roku. W trakcie kampanii wrześniowej Jaworzno oraz okoliczne miejscowości zostały oddane praktycznie bez walki. Jednym z poległych był nieznany żołnierz Wojska Polskiego. Jego ciało odnaleziono, a następnie przeniesiono na cmentarz z pól na wzgórzu od strony kopalni Sobieski. Na cmentarzu znajduje się również grób innego żołnierza Wojska Polskiego, jaworznianina, Kazimierza Biśty.

POMNIK BOHATERÓW JELENIA
W centrum Jelenia usytuowano pomnik poświęcony bohaterom tej dzielnicy, ofiarom wojny oraz hitlerowskiej okupacji. Jeleń już 4 września 1939 roku dostał się pod okupację niemiecką. Podobnie jak to miało miejsce w innych miejscowościach ludność byłą uciskana z błahych powodów. Były nimi między innymi brak wiedzy na temat prawa niemieckiego bądź z brak znajomości języka.

POMNIK POLEGŁYCH ZA WOLNOŚĆ I LUD Przy drodze krajowej nr 79 w Byczynie, na skrzyżowaniu ulic Krakowskiej i Gwardzistów znajduje się pomnik w kształcie obelisku, na którego szczycie umieszczony został orzeł. Poświęcony został poległym, biorącym udział w walkach i działającym na rzecz wolności i społeczeństwa. Widnieje na nim inskrypcja „Wieczna chwała synom gromady Byczyna poległym w walce o wolność i lud, działaczom PPR i PPS, żołnierzom Wojska Polskiego, żołnierzom Armii Ludowej, żołnierzom Armii Radzieckiej, poległym na naszej ziemi oraz wszystkim pomordowanym przez okupanta hitlerowskiego. społeczeństwo gromady Byczyna”.

POMNIK TADEUSZA KOŚCIUSZKI
Obelisk Tadeusza Kościuszki postawiony dla upamiętnienia powstańców, umieszczony jest w Szczakowej przy ul. Tadeusza Kościuszki. Grupa ochotników w ilości około 200 górników w pierwszych dniach marca 1794 roku wyruszyła wraz z wozami załadowanymi żywnością, w celu dołączenia do powstania. Pomnik ustawiony został najprawdopodobniej w 1922 roku z inicjatywy uczniów szkoły zawodowej towarzystwa szkół ludowych, a następnie rozebrany w 1939 roku przez okupanta niemieckiego. Najważniejsze elementy pomnika zostały ukryte. Po wyzwoleniu pomnik stanął ponownie na swoim miejscu. W latach osiemdziesiątych pomnik został przewrócony i rozbity, następnie dzięki staraniom mieszkańców został zmodernizowany i odbudowany.