Jaworzno -- Muzeum Chorzów

Dzisiejszy wypad do muzeum w Chorzowie.

Powstanie Muzeum w Chorzowie wiąże się z historią skomplikowaną a zarazem ukazującą relacje wspólnotowe oraz swoistą symbiozę miast górnośląskich. Powstało bowiem na przecięciu działalności muzeów w Bytomiu oraz w Świętochłowicach. Podstawą kolekcji stały się zbiory Łukasza i Stanisława Wallisów, wybitnych działaczy na rzecz kultury i życia śląskiego. Placówkę otwarto dla publiczności 13 grudnia 1935 roku jako Muzeum Ziemi Bytomskiej. Wówczas mieściło się ono w pomieszczeniach szkoły przy ulicy gen. H. Dąbrowskiego 53. Rozwój muzeum przerwała II wojna światowa. Wznowiło swoją działalność w lutym 1945 roku w budynku przy ulicy Sienkiewicza 3.

Od 1950 roku funkcjonuje pod obecną nazwą, a 31 stycznia 1959 roku przeniesione zostało do aktualniej siedziby przy ulicy Powstańców 25. W roku 1961 w muzeum dokonano pierwszych zakupów współczesnych dzieł sztuki, rozpoczynając tym samym konsekwentne dokumentowanie tematyki industrialnej w sztuce. Od roku 1991 Muzeum w Chorzowie jest samorządową instytucją kultury.

Obecnie w murach muzeum odbywają się różnego rodzaju wydarzenia kulturalne nie tylko o charakterze ściśle historycznym, ale także uniwersalnym. Muzeum stara się promować kulturę oraz historię Chorzowa i Śląska, przede wszystkim poprzez organizowanie wystaw oraz przedsięwzięć edukacyjnych, w tym lekcji muzealnych, lekcji regionalizmu oraz zajęć twórczych dla uczniów przedszkoli i szkół. Placówka ceniona jest za jedną z najcenniejszych w Polsce kolekcji numizmatycznych oraz medalierskich. Posiada też pokaźną liczbę XX-wiecznych dzieł malarskich związanych z przemysłem i życiem codziennym na Śląsku. W ramach muzeum działa wydawnictwo publikujące rocznik „Zeszyty Chorzowskie” oraz prace naukowe i popularyzatorskie związane z profilem placówki. Muzeum jest także wydawcą kilkutomowej serii monograficznej „Chorzów”. W ramach działalności kulturalnej w siedzibie muzeum organizowane są koncerty z cyklu „Muzyczne Poranki”, które cieszą się niesłabnącą popularnością wśród mieszkańców Chorzowa i okolic.

Wieża wyciągowa
Najefektowniejszym i najcenniejszym obiektem jest wieża wyciągowa dawnego szybu „Prezydent”, który swą nazwę zawdzięczał ówczesnemu prezydentowi Polski, Ignacemu Mościckiemu. Zbudowano ją w 1933 roku według projektu inżyniera Ryszarda Heilemana z Katowic. Początkowo szyb nazywał się „Święty Jacek”; w 1937 roku całą kopalnię przemianowano na „Prezydent”, a szyb otrzymał nazwę „Prezydent Mościcki”. Niezwykła jest konstrukcja wieży – zastrzałowa, żelbetowa. Liczy 42 m wysokości i posiada dwa koła linowe o średnicy 5,5 m. Za pomocą dwóch skibów (zbiorników wyciągowych) o pojemności 10 ton każdy, mogła ona wydobywać około 500 ton węgla na godzinę! Obok szybu "Prezydent" zachowała się także m.in. historyczna brama wjazdowa, dawne budynki straży pożarnej, domu sztygarów, kasyna, skraplarni powietrza, łaźni, maszynowni i nadszybia szybu „Erbreich I” (później „Wojciech”) oraz maszynowni szybu „Erbreich II”. Kilka z tych obiektów zrewitalizowano, tworząc kompleks hotelowo-gastronomiczny „Sztygarka”. Znajdziemy w nim m.in. pensjonat, restaurację i kawiarnię oraz SPA. Kompleks „Sztygarka” kusi także imprezami kulturalnymi.