Kościół w Modlnicy powstał w 1553 r. Pierwotnie kościół zbudowano na rzucie krzyża, ale już w 1622 r. ramię północne zastąpiono murowaną, renesansową kaplicą grobową rodziny Kucharskich, a drewnianą zakrystię zamieniono na murowaną. Warto zwrócić uwagę na gotyckie portale zwieńczone tzw. oślimi grzbietami.
W roku 1830 Tadeusz Konopka kupił Tomaszowice dla swego syna Romana, wznosząc nowy dwór i zabudowania istniejące do dziś. Ostatnim właścicielem był Bogusz. Po wojnie zespół dworski przejął skarb państwa i urządził w zabytkowym miejscu chlewnię dewastując znacznie budynki i ogród. W latach 90. dwór, odzyskany przez spadkobierców ostatnich właścicieli, został sprzedany. Nowy właściciel, Ziyad Raoof odrestaurował dwór i uporządkował park, a w przebudowanych podworskich zabudowaniach zorganizował Krakowskie Centrum Konferencyjne.
Dwór w Tomaszowicach posiada typowy charakter klasycystycznej siedziby szlacheckiej. Jest budowlą murowaną, podpiwniczoną. Założony został na planie wydłużonego prostokąta, parterowy, dwutraktowy, z czterokolumnowym portykiem wgłębnym na osi. Od strony fasady tylnej osiowość założenia podkreślona została ryzalitem dawnego salonu mieszczącym wyjście na przylegający do niego taras ogrodowy.
Na przestrzeni końca XVIII wieku do końca XIX wieku na terenie Ujazdu powstawał zespół dworski w otoczeniu ogrodu o powierzchni 2, 5 ha, który został przekształcony na park. Od 2006 roku zespół dworski dzierżawi wieczyście osoba prywatna. Z pozostałości dawnych zabudowań pozostało niewiele. Zdewastowany park w którym obecnie trwają prace by odrestaurować dawne założenia parku w Ujeździe, budynki oficyny, budynki czworaka, piwniczki oraz zabudowania gospodarcze (stodoła, obora) z kuźnią z końca XIX wieku. Obecny właściciel przebudował kuźnię w stylu dawnego dworku. Natomiast dworek nie został zachowany ze względu na zniszczenia i został rozebrany pod koniec lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku.
Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z lat 1325 — 1327. Gotyckie prezbiterium i zakrystia, ufundowane przez biskupa Piotra Wysza z Radolina z ostrołukowym portalem, w którym zachowały się gotyckie, kute drzwi z herbami Ozoria i Leszczyc datowane jest na 1393, zaś odkryta w 60. XX w. gotycka polichromia ścian prezbiterium powstała w latach 1410 — 1420. Korpus nawy dobudowano w XV w. XVII-wieczne lunety o przekroju kolebkowym znajdują się nad nawą, do której dobudowano w 1625 środkową część. W latach 1912—1914 przedłużono nawę i dobudowano eklektyczną wieżę.
Dwór w Bolechowicach ufundował biskup Kajetan Sołtyk w 1752 roku. Do dziś zachował on formę niewielkiej, barokowej siedziby, założonej na planie zbliżonym do kwadratu, parterowej, nakrytej charakterystycznym, mansardowym dachem, z facjatami na osi. Jego południową fasadę, będącą dawniej fasadą frontową, zdobi czterokolumnowy portyk, wspierający niewielki, otwarty balkon. Obecnie wejście do dworu prowadzi od strony zachodniej – poprzedza je podjazd, ujmujący rozległy, trawiasty gazon. Dworek zanurzony jest w zieleni ogrodu, wśród której bieleją z oddali jego ściany. Na jednej z nich dostrzec można zegar słoneczny, zrekonstruowany w połowie lat 90.
Choć Dolina Bolechowicka jest jedną z najkrótszych dolin ( około 1,5 km długości), to otwiera ją najpiękniejsza i najbardziej efektowna brama skalna na Jurze – popularna Brama Bolechowicka. Budują je dwie skały wapienne o wysokości 30 metrów. Zachodnia zwana jest Filarem Pokutników, a wschodnia Filarem Abazego – obie chętnie wykorzystywane są przez wspinaczy.
Późnobarokowy dwór wzniesiony został w 3 ćwierci XVIII wieku, przerobiony 1860. Jest to budowla murowana, parterowa, podpiwniczona. Założona na planie zbliżonym do kwadratu, z dwoma ośmiobocznymi alkierzykami na narożnikach, nadającymi mu cechy obronne. Układ wnętrza trzytraktowy, z głębokim traktem korytarzowym pośrodku. Dach mansardowy, polski, alkierzyki kryte daszkami namiotowymi. Podczas przebudowy, dokonanej w 1860 roku przez Stanisława Mieroszewskiego dwór uzyskał lukarny oraz ganek z o oryginalnej, łamanej linii, ozdobiony herbem Ślepowron i łacińską sentencją: miłość ojczyzny naszym obowiązkiem.
Dwór widoczny jest tylko z drogi w okresie, kiedy drzewa i krzewy pozbawione są liści.
Grupa Żabiego Konia. Żabi Koń to skała, na której znajduje się krzyż. Tuż obok, na prawo, schody prowadzą do umieszczonej w skalnej grocie kapliczki Matki Boskiej. W skład tej grupy wchodzą również Dziób Kobylański, Dzwon oraz Mnich.
Zachodnie zbocze doliny reprezentują Szara Płyta, Wysoka Płyta, Turnia z Krokiem, Zjazdowa Turnia, Turnia Długosza
W dolnej części Doliny Będkowskiej znajduje się pięknie położone gospodarstwo rybne ze stawami hodowlanymi. Można tu odpocząć w cieniu drzew i zjeść świeżego pstrąga, także wyłowionego przez siebie.
Sokolica - wielka skalna ściana, górująca nad Doliną Będkowską w jej centralnej części. Jej wysokość dochodzi do 80 metrów, co sprawia, że jest to najwyższa poza Tatrami skała w Polsce udostępniona do wspinania. Jest symbolem całej Jury Krakowskiej. Z jej szczytu rozpościera się 'piękny widok na południową część "Będkowskiej", malowniczy Wąwóz Przecówki, a także schronisko "Brandysówka".
Dawniej była zwana "Grodziskiem" ze względu na odnalezione na jej szczycie szczątki grodu rycerskiego z końca pierwszego tysiąclecia naszej ery.
Schronisko Brandysówka - w samym sercu Doliny Będkowskiej, u podnóża Sokolicy, znajduje się schronisko z polem namiotowym, prowadzone przez rodzinę Brandys. Miejsce wpisane od prawie stulecia w historię polskiej wspinaczki. Oprócz noclegów schronisko oferuje także posiłki.
Wodospad Szum (zwany też Szerokim) spływa po ok. 5-metrowym progu skalnym i jest nielicznym a przy tym największym naturalnym wodospadem na Jurze. Progi wodospadu tworzą wychodnie górnojurajskich wapieni. U jego stóp utworzyło się niewielkie rozlewisko
Wybudowany w XIX w. i przebudowany w 1920 roku dwór jest jedynym zachowanym na terenie gminy Jerzmanowice-Przeginia dworem ziemiańskim z lat dwudziestych XX w. Parterowy murowany budynek z użytkowanym poddaszem i piętrem w części południowej usytuowany jest w centralnej części parku. Po wojnie w dworze do 1978 r. mieściły się różne szkoły, a po nich ośrodek wypoczynkowy Olkuskiego Przedsiębiorstwa Budowlanego. Od 1983 r. w obiekcie mieści się szkolne schronisko młodzieżowe.
Jadąc przez Jerzmanowice można podziwiać wyrastające z ziemi pojedyncze ostańce lub ich grupy. Od lewej Ostry Kamień i Mały Mur, Grodzisko, Gołębnik i Łysa (Fiala)
Barokowa Kaplica w Jerzmanowicach została ufundowana przez Jana Sroczyńskiego, który pragnąc przyczynić się do rozwoju rodzinnych Jerzmanowic wykupił grunt i ufundował szpital dla ubogich oraz kaplicę. Kaplicę pw. Św. Jana Chrzciciela konsekrował 4 lipca 1688 roku biskup Oborski, zaś szpital , choć ukończony wcześniej, rozpoczął swoja działalność w grudniu 1696 roku, już po śmierci fundatora.
Zbudowana z twardych wapieni, stoi na najniższej skalnej terasie zwanej Fortepianem o wysokości 8-12 m, wysokość samej maczugi wynosi około 25 m. Stanowi ona bardzo charakterystyczny element krajobrazu Doliny Prądnika. Powstała w wyniku krasowej działalności wód i różnej odporności na wietrzenie wapieni. Pierwszy raz została zdobyta przez Leona Witka z Katowic w 1933. Na jej szczycie znajduje się mały żelazny krzyż upamiętniający to wydarzenie. Później zdobyta została jeszcze w 1935 i 1936.
Zamek Pieskowa Skała powstał w czasach Kazimierza Wielkiego jako gotycka strażnica i był usytuowany nieco wyżej na skale zwanej Dorotką. W 1377 roku nadano zamek rodzinie Szafrańców, której był siedzibą do roku 1608. W tym czasie został rozbudowany i stał się typową renesansową siedzibą magnacką. Nowa budowla powstała w miejscu dawnego podzamcza. W roku 1640 zamek stał się własnością Michała Zebrzydowskiego, który go ufortyfikował. W 1718 roku pożar zniszczył budowlę, która jednak została odbudowana 60 lat później przez Hieronima Wielopolskiego. W II połowie XIX wieku był własnością Mieroszewskich i to oni odremontowali go po kolejnym pożarze w roku 1850. Po 1905 roku zamek wykupiono w celu zorganizowania pensjonatu. Dopiero po II wojnie światowej w latach 1948-64 przeprowadzono dokładne prace badawcze, a następnie budowlane. W ten sposób przywrócono mu wygląd z czasów największej jego świetności.
Dolina Zachwytu zwana też Doliną Młynnicką, Doliną Zachwycenia czy Doliną Miłości jest bocznym, lewym odgałęzieniem Doliny Prądnika. W jej górnej części znajduje się widoczna na zdjęciu Skała Zachwytu, a w wylocie Skały Wdowie. Jej strome zbocza porasta las, a płaskie dno łąki. Są to łąki użytkowane gospodarczo, ich skład gatunkowy jest więc bardzo ubogi.
Najstarsze elementy kościoła w Skale: mury nawy i część prezbiterium, wzniesione zostały w stylu gotyckim w II połowie XIV wieku. Kościół dwukrotnie spłonął: w 1737 i 1763. Za każdym razem został odbudowany. Podczas tych prac nadano całemu kościołowi charakter późnobarokowy. W latach 1948-1949 świątynia została powiększona: dobudowano zachodnią część celowo w taki sposób, aby odznaczała się od reszty budynku.
Świątynię ufundował Aleksander Ługowski, ówczesny właściciel Korzkwi. Budowa trwała 10 lat i ukończono ją w roku 1630. Nowy, murowany kościół zlokalizowano w pobliżu, lecz najprawdopodobniej nieco powyżej wcześniejszego kościoła drewnianego. Budynek o cechach manierystycznych, murowany, oszkarpowany, orientowany, jednonawowy z prezbiterium zamkniętym półkolistą apsydą. W fasadzie wieża, w górnej części ośmioboczna.
w 1352 r. Jan herbu Syrokomla kupił wzgórze Korzkiew, gdzie wybudował zamek, który pełnił funkcję obronną i mieszkalną rodu Zaklików do II poł. XV wieku. Pod koniec XV w. oraz 1720 r. budowla została przebudowana, a pod koniec XIX w. popadła w ruinę. Od 1997 r. zamek jest stale zamieszkany przez rodzinę Donimirskich którzy podjęli się odnowienia i odbudowania zamku. Zagospodarowywane jest również całe wzgórze zamkowe oraz podnóże warowni.
klościół zbudowany został w latach około 1524–1538 w miejscu starszego pochodzącego z przełomu XIII i XIV wieku. W 1966 r. dobudowano po stronie zachodniej nowe modernistyczne, trzykondygnacyjne wejście. Pierwszy poziom pełni rolę kruchty, drugi miejsce dla chóru z nowymi organami a całość jest zwieńczona ażurową dzwonnicą zwieńczoną krzyżem.
Dworek Białoprądnicki to jeden z okazalszych kompleksów dworkowych w Małopolsce, którego historia rozpoczyna się już w XVI wieku. W historii dworek gościł najwybitniejszych przedstawicieli polskiej kultury, a dziś w jego budynkach mieści się centrum kulturalne. Wokół dworku rozciąga sie park im. Tadeusza Kościuszki.
Skomentuj